مقدمه: انسان در هرمکان و زمانی که قرار داشته باشد نیاز به روابط با انسانهای دیگر دارد، در حیات امروزی که ما زندگی می کنیم انسانها نیاز دارند که در همه امور باهم رابطه داشته باشند چون یک انسان به تنهائی نمی تواند تمام امور خود را انجام دهد و این نیاز است که انسانها را مجبور می کند تا با هم رابطه داشته باشند و این رابطه روز به روز بیشتر شده می رود . و هر چند که این روابط بین انسانها زیاد می شود به همان اندازه  پیچیده تر میشود .بناﱠ  می توان گفت که بیشترین روابط بین انسانهای معاصر در حیات اقتصادی انها وجود دارد .که یکی از روابط تجاری که می توان بین انسانهای امروزی نام برد همانا عقد مضاربه می باشد چنانچه امروز  افرادی وجود دارند که سرمایه زیادی دارند اما بنا به دلیلی نخواسته  اند و یا نتوانسته اند که خود کار کنند و همچنان می خواهند که این سرمایه را به کار اندازند و از طرف دیگر کسانی  هم هستد که می خواهند تجارت کنند اما سرمایه نداشته و نمی توانند کاری را انجام دهند. بر این اساس عقد مضاربت به افراد اجازه یا امکان را می دهد که یک طرف از کار دیگری و طرف دیگر از سرمایه دیگری استفاده نموده و تجارت کنند فایده ای بدست آورده و این فایده را بین خود تقسیم کنند. در این پایان نامه به بررسی راجع به عقد مضاربت طی سه فصل بررسی صورت میگیرد که فصل اول آن به مفاهیم اساسی و شرایط مضاربت تخصیص یافته که در سه مبحث مطالعه خواهد شد ، فصل دوم  پیرامون آثار عقد مضاربت بحث گردیده که شامل سه  مبحث کلی میباشد و در فصل سوم طی دو مبحث راجع پایان عقد مضاربت به  بحث و بررسی گرفته شده و در اخیر با یک نتیجه گیری اختتام صورت خواهد گرفت ، امید است که مورد قبول شما بزرگواران قرار بگیرد . به نوبه خود آرزو دارم بتوانم با مطالعه قانون مدنی افغانستان و سایر کتب حقوقی که در این مورد نگاشته شده است ، موضوعی را که انتخاب نموده ام به نحو شایسته ای به اکمال رسانم. مضاربه عقدیست که به موجب آن یکی  از  متعاقدین سرمایه می دهد با قید اینکه طرف دیگر با آن تجارت کرده و هردو در سود آن شریک باشند . صاحب سرمایه مالک، و عامل ( کسی که کار میکند) مضارب نامیده می شود . مواردی که دو نفر مشترکانه یک عملی را انجام دهند و در این مورد فقط کسی که عامل است برای تحصیل فایده تلاش و کوشش می کند و صاحب پول عملی ندارد. ولی چون صاحب سرمایه سبب است و عامل مباشر،به این لحاظ مانند آن است که هردو یک کار را انجام داده باشند و بالنتیجه سود خاص عمل هردو است و بین آنها تقسیم میشود. اما اگر چنانچه شرط کنند، فایده مخصوص عامل باشد و صاحب پول در فایده حقی نداشته باشد عنوان قرض دارد. و هرگاه شرط شود فایده مخصوص مالک باشد در اصطلاح فقها آن را بضاعت گویند . چنانچه که قبلاﱠ  هم ذکر شد اگر سود بین آنها مشترک باشد مضاربه است . همان گونه که در ماده 1261 قانون مدنی مقرر شده است : (مضاربه شرکتیست بین دو شخص که یکی به پرداخت سرمایه و دیگری که مضارب نامیده میشود بانجام عملی در آن سهم میگیرد.) موضوع مضاربه سرمایه (وجه نقد ) مالک و کار عامل است سود نیز ممکن است به یک اعتبار بخشی از موضوع مضاربه تلقی شود . بنا بر این ارکان عقد مضاربه عبارت است از : الف: سرمایه ای که مالک در اختیار عامل قرار می دهد . ب: کاری که عامل برای اداره سرمایه و تجارت با آن به عهده می گیرد . ج: سودی که در نتیجه تجارت با سرمایه به دست می آید. عقد مضاربه ویژگیهایی دارد ، از جمله اینکه ، عقدی است جایز که بر اثر آن ، شرکت بین مالک سرمایه و عامل ایجاد میشود که بر خلاف شرکتهای تجاری ، شخصیت حقوقی ندارد. در این اثر ، به بررسی و تحلیل فقه عامه و حقوق افغانستان در باره ارکان عقد مضاربه پرداخته خواهد شد  امید است مورد استفاده خواننده گان قرار گیرد.